Het Cuypersgenootschap springt in de bres voor de vier lelijke eendjes

12 januari 2021

fotograaf onbekend

Grauw, grijs en lelijk. Dat vinden veel mensen van vier flats langs de snelweg A13 in Rotterdam-Overschie. En daar mag de sloophamer wel tegenaan, vinden ze. Woningcorporatie Woonstad is dat ook van plan en wil er daarna woningen bouwen die beter geïsoleerd zijn tegen geluid en uitlaatgassen. Van de gemeente Rotterdam hebben ze toestemming voor sloop maar het Cuypersgenootschap springt in de bres voor deze vier lelijke eendjes. Want ze zijn juist heel bijzonder, omdat het een erg zeldzaam complex is. Vlak na de Tweede Wereldoorlog zijn deze vier flats gebouwd om mensen onderdak te bieden die door het bombardement zonder huis waren komen te zitten.

Ze zijn gebouwd met een prefab-systeem van schokbetonplaten die door ongeschoolde arbeiders in elkaar konden worden gezet. De flats zijn in 1948 in een paar maanden uit de grond gestampt. “Het moest goedkoop en toch hebben ze er nog een reliëf van cirkels en kruizen in verwerkt waardoor het smoel heeft gekregen en persoonlijkheid”, vertelt de Lydia Lansink, “het is van cultuurhistorisch belang, van groot en landelijk belang zelfs, dat dit complex behouden blijft”,

Volgens het Cuypersgenootschap is renovatie heel goed mogelijk, ook als de woningen beter moeten worden beschermd tegen geluid en uitlaatgassen. “Dit exterieur kan je best in stand houden met isolatie aan de binnenkant. Dat leiden wij af uit diverse onderzoeken”, vertelt Lydia Lansink. “en dat hoeft niet eens duurder uit te pakken. Volgens het Cuypersgenootschap doet de woningcorporatie ook geen enkele moeite om externe gelden aan te boren voor een renovatie van de wederopbouwflats. Daar zijn speciale fondsen voor.

Wel oppert de woningcorporatie als geste naar de erfgoedliefhebbers om een aantal gevelplaten te behouden en terug te laten keren in de nieuwbouw. Maar daar is het Cuypersgenootschap totaal niet van gecharmeerd. “Dat is flauwekul […]. Het gaat om het geheel en dan moet je geen grapjes gaan uithalen met een paar platen”, zegt een verontwaardigde Lydia Lansink.

Het pleidooi voor het behoud van de vier lelijke eendjes van Overschie klinkt wellicht als een verloren wedstrijd. Maar dan hebben de woningcorporatie en de gemeente nog geen rekening gehouden met de strijdlust van het Cuypersgenootschap. Bij de bezwarencommissie van de gemeente Rotterdam heeft het genootschap een noodbescherming aangevraagd. Desnoods gaan ze in hoger beroep. De sloopplannen liggen daardoor in ieder geval een aantal maanden stil.