Cuypersgenootschap pleit voor bescherming erfgoed van na 1965

24 juli 2020

Het Cuypersgenootschap heeft geregeerd op de aan de kamer toegezonden Beleidsreactie ‘verkenningen erfgoedthema’s archeologie, militair erfgoed, herinneringserfgoed en erfgoed van na 1965’. In deze brief geeft de minister haar visie op het aanwijzingsbeleid voor monumenten, kennisoverdracht en de lacunes in het beschermingsbeleid van de rijksoverheid. In grote lijnen delen wij de inhoud van de brief. Het Cuypersgenootschap is blij met de aandacht voor het kwetsbare erfgoed uit de periode van onder andere de beide Wereldoorlogen en de Koude Oorlog. Wij maken ons echter ernstig zorgen over het gebrek aan aandacht voor ons jongste erfgoed.

De minister stelt in haar brief dat er (voorlopig) geen aanwijzingsprogramma nodig is voor het gebouwde erfgoed van na 1965. Dit wordt vooral gemotiveerd met de opmerking dat er nog weinig bedreigingen zijn voor het erfgoed uit deze periode. Wij vinden dit zeer opmerkelijk en zorgelijk. Allereerst constateren wij als landelijke erfgoedvereniging dat de bouwkunst uit de periode 1965-1985 wel degelijk sterk in gevaar is. Niet alleen kerken en kunstwerken in de openbare ruimte, voorbeelden die de minister noemt, zijn kwetsbaar. Regelmatig krijgen wij meldingen over de sloop of verminking van bijzondere schoolgebouwen, kantoren, overheidsgebouwen en wooncomplexen. Juist door een gebrek aan bescherming en waardering verdwijnt dit erfgoed in hoog tempo. Slechts een enkele gemeente is bezig met beleidsontwikkeling voor het erfgoed van deze periode. Een gemeentelijk vangnet voor de echt iconische gebouwen is er op de meeste plekken niet. Wij vinden het onverstandig om langer te wachten. Als we vijf of tien jaar wachten zal er vermoedelijk veel verdwenen zijn. Wij roepen de minister op om op de korte termijn in ieder geval de belangrijkste gebouwen te beschermen.

De werkgroep Post ‘’65 van Erfgoedvereniging Heemschut heeft met hulp van ons genootschap de meeste belangrijke Post-65 objecten in heel Nederland geïnventariseerd en in kaart gebracht. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) hoeft de tijdrovende inventarisatiewerkzaamheden niet meer dunnetjes over te doen.

We hebben inmiddels het antwoord van de minister binnen. Zij is het met ons eens dat de borging van het erfgoed van na 1965 belangrijk is, maar wil eerst nader onderzoek doen om de besluiten zorgvuldig te nemen. Bij dit onderzoek neemt ze ons voorwerk mee. Daarnaast wordt begin 2021 een pilot opzet bij de implementatie van de Omgevingswet voor het post 65 erfgoed. Ze waardeert onze inzet.