Met de online-petitie ‘Red de Vakschool voor meisjes in Zutphen en behoed deze voor sloop’ schudt Stichting De Oude HBS stevig aan de boom. Vanwege zijn grote cultuurhistorische waarde verdient het oorspronkelijke schoolgebouw aan Vispoortplein 16 het behouden te blijven, zegt voorzitter Hendrik de Bruin. ‘’Het gebouw overstijgt het Zutphens belang en het is van algemeen belang om het in ieder geval op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen.’’
Tot op heden is de petitie door een krappe duizend personen uit alle windstreken en zelfs uit het buitenland – onder meer Duitsland, België en Groot-Brittannië – getekend. De petitie loopt door tot 9 november, daarna heeft de stichting de mogelijkheid deze ‘volksraadspleging’ met een maand te verlengen.
Als de gemeente Zutphen het door de bekende Amsterdamse architect Willem Leliman ontworpen en in 1921 gebouwde pand geen monumentale status verleent, heeft de stichting nog een troef in de achterzak: ‘’We gaan dan de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed verzoeken het gebouw op de rijksmonumentenlijst te krijgen’’, zegt De Bruin
De voorzitter van Stichting De Oude HBS weerspreekt met klem recente uitlatingen van Eric Kruyssen, mede-eigenaar van het gebouw, en architect Lars Courage in Contact. Zij zeiden dat het oorspronkelijke gebouw geen aanspraak maakt op een monumentenstatus. ‘’Van het complex is veel minder authentiek en origineel dan dat een aantal partijen doet voorkomen”, zei Courage. Hij doelde onder meer op Stichting De Oude HBS en een aantal politieke partijen dat het Zutphens college van B en W heeft opgedragen het gebouw tot gemeentelijk monument te bestempelen. Volgens de architect zou er in dat geval qua herontwikkeling van het pand en zijn directe omgeving niets meer kunnen.
Dat er dan niets meer mogelijk zou zijn, is volgens De Bruin nonsens. ‘’Professor. dr. G. van Tussenbroek, verbonden aan de UVA in Amsterdam en gespecialiseerd in stedelijke identiteit en monumenten, zegt dat een monumentenstatus geen enkele ontwikkeling belemmert. Wel wordt hier met een grotere bril naar gekeken. We hebben door een architectenbureau een scan laten maken. Hieruit blijkt dat binnen het oorspronkelijke gebouw elf volwaardige of zeventien kleinere appartementen gerealiseerd kunnen worden. Een architect moet geïnspireerd worden door een gebouw en eventuele problemen die hij tegenkomt willen oplossen’’, zegt De Bruin.
De recente uitspraak van Kruyssen: ‘’We willen duidelijk maken dat sloop voor ons van tafel is mits anderen bereid zijn naar alternatieve oplossingen voor dit object te kijken’’, stelt De Bruin allerminst gerust. Hij en zijn medebestuurders willen eerst uit de mond van wethouder De Jonge horen dat er niet gesloopt gaat worden, voordat zij hun strijd staken. ‘’Ik denk dat we gezien worden als een geduchte tegenstander en dat men ons zeker serieus zal moeten nemen.’’
Stichting De Oude HBS dient deze week haar derde Wob (Wet openbaarheid van bestuur)-verzoek in bij de gemeente met betrekking tot Vispoortplein 16. Zij vraagt onder meer om de schriftelijke toezegging die wethouders Matser en De Jonge zouden hebben gedaan aan de eigenaren dat het gebouw gesloopt mag worden. Dit meldde architect Courage op 16 september. Zeer benieuwd is de stichting of de vorige eigenaar, het Rijksvastgoedbedrijf -voorheen de Rijksgebouwendienst – de gemeente destijds heeft geïnformeerd dat de vraagprijs was verlaagd van 1,75 miljoen naar 560.000 euro.
Saillant is dat in de akte van levering van 11 januari 2016 staat dat het Rijksvastgoedbedrijf recht heeft op 50 procent van de geschatte meerwaarde na herontwikkeling van de locatie. De meerwaarde werd op dat moment geschat op 1,14 miljoen euro. De helft hiervan, 557.000 euro, zou terugvloeien naar het Rijk. Deze clausule vervalt per 11 januari 2021.
In haar strijd om de voormalige Vakschool voor Meisjes te behoeden voor sloop, weet Stichting De Oude HBS zich gesteund door Erfgoedvereniging (’Bond’) Heemschut en het Cuypersgenootschap, die zich hard maken voor respectievelijk het behoud van cultuurmonumenten en bouwkundig erfgoed.