Postkantoor Heemstede moet monument worden

6 december 2021

De Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek, Heemschut en Cuypersgenootschap hebben op 25 oktober bij de gemeente Heemstede gezamenlijk een verzoek ingediend het voormalig postkantoor aan de Binnenweg een gemeentelijke monumentenstatus te verlenen.

Daarbij baseren zij zich onder meer op deskundigenrapporten van Mooi Noord-Holland en architectuurhistoricus Wim de Wagt. De ontwikkelaar, Pentas BV, kwam in juni met een plan dat op weinig waardering kon rekenen – noch bij de gemeente, noch bij omwonenden, noch bij de erfgoedinstellingen. Daarop hebben gemeenteraad en college een moreel appel op de ontwikkelaar gedaan en hebben de erfgoedinstellingen het initiatief genomen om met de ontwikkelaar te overleggen, beide met de oproep een plan te ontwikkelen met behoud van het bestaande gebouw. Echter, ook in het aangepaste ontwerp dat eind oktober gepresenteerd werd, gaat Pentas uit van sloop en nieuwbouw, en negeert daarmee de wens van de gemeente en de erfgoedinstellingen.

De genoemde rapporten zijn lovend over het gebouw. De conclusie van de erfgoed-deskundigen kan samengevat worden met de volgende zin uit het rapport van Mooi Noord-Holland, dat recent is opgesteld in opdracht van de gemeente: “Kort gezegd zijn wij van mening dat het pand op dit moment hoge monumentale waarden bezit, die nog bijzonder gaaf behouden zijn gebleven. De originele functies van het gebouw zijn nog goed herkenbaar. Het pand heeft een hoge zeldzaamheidswaarde voor Heemstede”.

Wettelijk en ook volgens de eigen Erfgoedverordening van Heemstede zijn er geen belemmeringen voor de gemeente wanneer een eigenaar niet meewerkt. Verder blijkt uit recente jurisprudentie dat in geval van hoge monumentale waarden – daar is hier sprake van – het algemeen belang van behoud boven het individuele belang kan gaan, ook wanneer het ruimtelijk beleid sloop zou toestaan. De ontwikkelaar heeft laten weten dat het niet mogelijk is opnieuw een monumentaanvraag te doen – in 2010 was er ook een aanvraag. Dat is echter onjuist. Want volgens de Erfgoedverordening van de gemeente kan een hernieuwde aanvraag worden ingediend als de vorige afwijzing niet berustte op “het ontbreken van cultuurhistorische en/of stedenbouwkundige en/of architectuurhistorische waarden”. Die waarden waren er in 2010 weldegelijk (en zijn er nog steeds), de toenmalige aanvraag werd om andere redenen afgewezen.

Kortom, dit bijzondere gebouw (1959) van architect Dick Greiner aan de Binnenweg, een mooi voorbeeld van wederopbouwarchitectuur, verdient het om bewaard te blijven als gemeentelijk monument. Behoud en herontwikkeling, geen sloop en nieuwbouw – daar gaat het om.